Zmiana stosunków alimentacyjnych

Jakie rodzaje zmian mogą wystąpić?

Po wydaniu wyroku lub też po zawarciu umowy ws. o alimenty mogą nastąpić różnego rodzaju zmiany okoliczności faktycznych, mogące rzutować na kształt stosunku alimentacyjnego. W prawie rodzinnym nie ma określonych tychże zmian. Zresztą wypunktowanie wszystkich możliwych zmian nie byłoby możliwe, a tudzież niecelowe. Aczkolwiek na podstawie pewnych kryteriów możemy dokonać takiego podziału.

I. Ze względu na osobę, której zmiany dotyczą (kryterium podmiotowe).

  1. Zmiany dotyczące wyłącznie osoby uprawnionej.
  2. Zmiany dotyczące wyłącznie osoby zobowiązanej.
  3. Zmiany dotyczące osoby uprawnionej oraz osoby zobowiązanej (obustronne).

II. Ze względu na rodzaj zmian (kryterium przedmiotowe).

  1. Podwyższenie alimentów.

a)      wzrost usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej,

b)      wzrost możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej,

c)      wzrost usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej oraz wzrost możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej,

d)      zmniejszenie się liczby osób uprawnionych do alimentacji w tym samym stopniu pokrewieństwa, przy usprawiedliwionych potrzebach osoby uprawnionej oraz przy możliwościach zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej – na stałym poziomie,

e)      zwiększenie się liczby osób zobowiązanych do alimentacji w tym samym stopniu pokrewieństwa, przy usprawiedliwionych potrzebach osoby uprawnionej oraz przy możliwościach zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej – na stałym poziomie.

  1. Obniżenie alimentów.

a)      spadek usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej.

b)      spadek możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej.

c)      spadek usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej oraz spadek możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej,

d)      zwiększenie się liczby osób uprawnionych do alimentacji w tym samym stopniu pokrewieństwa, przy usprawiedliwionych potrzebach osoby uprawnionej oraz przy możliwościach zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej – na stałym poziomie,

e)      zmniejszenie się liczby osób zobowiązanych do alimentacji w tym samym stopniu pokrewieństwa, przy usprawiedliwionych potrzebach osoby uprawnionej oraz przy możliwościach zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej – na stałym poziomie.

  1. Wygaśnięcie alimentów.

a)      uzyskanie zdolności samodzielnego utrzymania się przez osobę uprawnioną.

b)      całkowity brak możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej.

c)      inne sytuacje

  • zaprzeczenie ojcostwa,
  • zaprzeczenie macierzyństwa,
  • unieważnienie uznania ojcostwa,
  • rozwiązanie przysposobienia (adopcji), chyba że sąd przy rozwiązywaniu stosunku przysposobienia utrzyma obowiązek alimentacyjny w mocy.

Podsumowując zmiana stosunków może doprowadzić do podwyższenia alimentów albo obniżenia alimentów, bądź też do wygaśnięcia (ustania) obowiązku alimentacyjnego.

Kto może wystąpić z żądaniem zmiany lub uchylenia alimentów?

Z żądaniem takim mogą wystąpić strony stosunku alimentacyjnego tj. uprawniony i zobowiązany. Pomimo zaistnienia powodów do zmiany – wystąpienie do sądu ma charakter dyspozycyjny stron, to znaczy strony mogą to zrobić, ale nie muszą. W wypadku, gdy jedna osoba wystąpi z powództwem o zmianę, druga w odpowiedzi na pozew może uznać powództwo tj. potwierdzić fakty przytoczone przez powoda, albo twierdzić że zmiany w ogóle nie zaszły, bądź też zaszły ale na jej korzyść. W toku procesu możliwe jest również składanie stosownych wniosków.

W jaki sposób sąd orzeka o zmianie alimentów?

Sąd orzekając o zmianie stosunków opiera swoje rozstrzygnięcie na stanie faktycznym w chwili wyrokowania (zamknięcia rozprawy). Sąd zasądza alimenty do przodu, to znaczy na przyszłość. Jeżeli zmiana stosunków nastąpiła znacznie wcześniej przed postępowaniem sądowym i strona to wykaże, to sąd może również uwzględnić zmianę okoliczności, która zaszła wcześniej. Zatem sąd może podwyższyć alimenty, obniżyć alimenty, jak i stwierdzić że obowiązek alimentacyjny wygasł – z datą wsteczną. Np. 6 miesięcy w tył od daty wydania wyroku sądowego.


Autor

Piotr Wasiluk

Interesuje się prawem rodzinnym i opiekuńczym.

Dodaj komentarz