Jest to tak zwana legitymacja czynna w sprawie o alimenty. Daje nam odpowiedź na pytanie: kto może wystąpić z powództwem o alimenty?
Oczywistym jest, że z powództwem o alimenty może wystąpić sam uprawniony tj. osoba na czyją rzecz mają zostać zasądzone alimenty. Oprócz uprawnionego jest jeszcze kilka podmiotów, jakim przysługuje to prawo.
Z tą różnicą, że działają one w imieniu własnym, lecz na rzecz uprawnionego. Innymi słowy mają przymiot wszczęcia i prowadzenia procesu w takim celu, aby osoba uprawniona uzyskała należne jej alimenty.
Zwiększony katalog podmiotów, które mogą realizować prawo osoby uprawnionej do alimentów – służy zapewnieniu jej lepszej ochrony. Nieraz bowiem bywa, iż sam uprawniony nie zadaje sobie sprawy z tego, że może żądać alimentów, bądź nie wie jak ich dochodzić.
Powództwo o alimenty może wytoczyć:
- osoba uprawniona,
Jeżeli uprawnionym jest małoletni (nie ukończył 18 lat), powództwo na rzecz niego wytacza przedstawiciel ustawowy (rodzic, opiekun).
- prokurator,
- Rzecznik Praw Obywatelskich,
- organizacja społeczna,
Nie dotyczy to organizacji społecznych, których zadanie statutowe polega na prowadzeniu działalności gospodarczej. Będą to organizacje do których zadań statutowych należy udzielanie pomocy rodzinie oraz jej członkom.
- rodzina zastępcza,
Gdy dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej, a sąd inaczej nie postanowił – tzn. nie zakazał reprezentacji dziecka przed organami państwowymi.
W tej sprawie wypowiedział się Sąd Najwyższy: „rodzice zastępczy mają obowiązek i prawo dochodzenia alimentów na rzecz dziecka także wtedy, gdy rodzice naturalni zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, a sąd opiekuńczy wyjątkowo nie powierzył rodzicom zastępczym opieki nad dzieckiem”
- placówka opiekuńczo-wychowawcza.
Tak samo jak przy rodzinie zastępczej.