Zapraszam do pobrania bezpłatnej broszury informacyjnej – Obywatel w postępowaniu cywilnym. Prawa i obowiązki.
Broszura została wydana w ramach projektu Ministerstwa Sprawiedliwości
„Ułatwianie dostępu do wymiaru sprawiedliwości”, „Prawa i obowiązki obywatela w sądzie i prokuraturze”.
Broszura współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Źródło: ms.gov.pl
Źródło: www.youtube.com
Kiedy mogę płacić (należą mi się) niższe alimenty niż dotychczas?
Skoro wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej oraz możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej, to musi zajść zmiana w tych podstawach, ażeby domagać się obniżenia alimentów.
Zmiana ta polega na spadku usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź spadku możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Wszystko to sprawia, że obniżenie alimentów będzie możliwe w trzech sytuacjach, to znaczy w razie:
1. zmniejszenia się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego,
Ze spadkiem usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego mamy do czynienia także w przypadku, gdy wprawdzie potrzeby uprawnionego (wydatki, koszty utrzymania, wychowania) nie uległy zmianie, natomiast zdobył on nowe źródło dochodu bądź wzrosły jego aktualne dochody. Z kolei to pozwala uprawnionemu na samodzielne zaspokojenie części potrzeb. Zatem ta „część” potrzeb nie może być już traktowana jako usprawiedliwione, co wyklucza w tym zakresie konieczność alimentacji ze strony zobowiązanego.
2. zmniejszenia się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego,
Analogicznie jak w pkt 1. Również i tu nie chodzi jedynie o spadek zarobków lub zysku z majątku zobowiązanego, lecz także o pojawienie się usprawiedliwionych potrzeb (wydatków) po jego stronie bądź ich wzrost. Siłą rzeczy takie usprawiedliwione potrzeby („nowe” lub „zwiększone”) wpływają automatycznie na zmniejszenie zdolności alimentacyjnej (płatniczej) osoby zobowiązanej. Bowiem ich zaspokojenie wiąże się z określonymi nakładami finansowymi.
3. równoległego zmniejszenia się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zmniejszenia się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.
Ostatnia sytuacja (pkt 3) jest najbardziej korzystna dla osoby zobowiązanej do płacenia alimentów Stopień obniżenia alimentów w omawianym wypadku będzie znacznie wyższy niż w pozostałych (pkt 1 lub pkt 2).
Przy czym trzeba pamiętać, iż zmiana w sytuacji uprawnionego lub zobowiązanego (bądź obu łącznie) powinna być istotna, a nie marginalna. Natomiast, odpowiedź na pytania, czy zmiana jest istotna, czy też marginalna, wynika z okoliczności konkretnego przypadku.
Jakie zdarzenia mogą świadczyć o zmniejszeniu się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego albo też zmniejszeniu się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego?
Po stronie osoby uprawnionej:
Po stronie osoby zobowiązanej:
Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych stworzyła możliwość wpisu dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych przez osoby fizyczne, będące konsumentami.
Na gruncie dotychczas obowiązujących przepisów taką możliwość miały jedynie osoby prawne, tj. przedsiębiorcy, banki, instytucje finansowe itd. Nowe przepisy obowiązują od dnia 14 czerwca 2010 r. i od tego też momentu wolno umieszczać nierzetelnych dłużników na niechlubnych listach.
Bez znaczenia jest przy tym fakt, kiedy powstała niewypłacalność dłużnika. W związku z tym możemy umieścić dłużnika w Biurze Informacji Gospodarczej (BIG) zarówno wtedy, gdy jego niewypłacalność powstała po wejściu w życie niniejszej ustawy, jak i przed wejściem jej w życie.
Co daje wierzycielowi zamieszczenie takiego wpisu?
Z pewnością w pewien sposób utrudni to życie dłużnikowi alimentacyjnemu. Albowiem obniża jego zdolność kredytową oraz podważa uczciwość jako kontrahenta, a nawet jako zwykłego człowieka. Ponieważ każdy powinien regulować swe zobowiązania (wynikające z ustawy lub umowy stron) terminowo.
Niewypłacalny dłużnik może mieć problemy z uzyskaniem kredytu, pożyczki, zakupem sprzętu na raty, dostępem do usług telekomunikacyjnych, zawarciem umów o świadczenia okresowe (najmu, dzierżawy, leasingu itp.). Co ważne niektórzy pracodawcy mogą sprawdzać potencjalnych pracowników pod kątem zamieszczenia ich danych w tymże rejestrze, jeżeli jest to uzasadnione charakterem powierzanej pracy.
Jakie warunki musi spełnić wierzyciel alimentacyjny, aby wpisać dłużnika na listę?
Wierzyciel musi spełnić łącznie następujące warunki:
1. posiadać tytuł wykonawczy, czyli w naszym przypadku – wyrok alimentacyjny zaopatrzony przez sąd w klauzulę wykonalności,
2. łączna kwota zobowiązań dłużnika wobec wierzyciela wynosi co najmniej 200 zł (dwieście złotych) oraz są one wymagalne od co najmniej 60 dni,
3. upłynęło co najmniej 14 dni od wysłania przez wierzyciela listem poleconym (albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych) na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika (a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres miejsca zamieszkania) wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do BIG-u, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
Skąd mam wiedzieć, że przysługują mi (muszę płacić) wyższe alimenty?
Po prostu musisz uważnie obserwować sytuację uprawnionego do otrzymywania alimentów oraz sytuację zobowiązanego do ich świadczenia. To co nas interesuje, to zmiany, jakie tam zachodzą.
Po stronie uprawnionego chodzi o wzrost jego usprawiedliwionych potrzeb. Z kolei po stronie zobowiązanego – o wzrost jego możliwości zarobkowych i majątkowych.
Owe zmiany powinny być na tyle istotne, żeby uzasadniały zmianę wysokości alimentów. Nieznaczne zmiany nie dają jeszcze podstawy do podwyższenia alimentów.
W gruncie rzeczy mogą zaistnieć trzy stany faktyczne:
1. zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego,
2. zwiększenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego,
3. zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.
Każdy z wyżej wymienionych stanów jest samodzielną podstawą do podwyższenia alimentów. Z najkorzystniejszymi okolicznościami dla uprawnionego mamy styczność w punkcie 3. Jest tak dlatego, ponieważ rosną zarówno potrzeby uprawnionego jak i możliwości finansowe zobowiązanego.
A to daje większe szanse uwzględnienia przez sąd żądania podwyżki alimentów w ogóle albo też przyznania wyższych alimentów, aniżeli w innych okolicznościach. Np. uprawniony zaczął uczęszczać na płatne lekcje angielskiego (których miesięczny koszt wynosi 200 zł), a zobowiązany dostał w pracy 700 zł podwyżki.
Zabawmy się teraz w wyliczankę. Jakie konkretne zdarzenia (dotyczące uprawnionego lub zobowiązanego) mogą uzasadniać powództwo o podwyższenie alimentów?
Uprawniony:
Zobowiązany:
A teraz zadanie dla Ciebie. Sprawdź, czy w Twoim przypadku wystąpiła choćby jedna z wyżej wymienionych zmian. A jeśli nie, to może miały miejsce inne zdarzenia, które również stanowią podstawę do podwyższenia alimentów?