Zmiana stosunków alimentacyjnych

Kiedy wolno domagać się podwyższenia albo obniżenia alimentów?

„W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego”.

Nie wszystkie osoby wiedzą, że ustalenia zawarte w wyroku zasądzającym alimenty, bądź też w umowie alimentacyjnej – można zmienić. Sąd przysądzając alimenty, albo też strony ustalające je w umowie brały za podstawę okoliczności istniejące w chwili tych zdarzeń.

Jak wiadomo wszystko nieustannie się zmienia. Tego co dzisiaj jest może jutro nie być lub też może być, ale w innej postaci. To samo tyczy się stosunków alimentacyjnych. Zmiany sytuacji mogą wystąpić po stronie osoby uprawnionej do otrzymywania alimentów, jak i zobowiązanej do ich uiszczania albo też jednocześnie po obu stronach.

Natomiast fakt, czy zmiana jest na tyle istotna, żeby zmodyfikować stosunek alimentacyjny – należy do oceny sądu lub samych stron, w przypadku porozumienia alimentacyjnego (umowy alimentacyjnej).

Jeżeli chodzi o orzeczenie sądowe, to zmiana stosunków musi nastąpić po uprawomocnieniu się tegoż orzeczenia. Dopiero wtedy możliwe jest wystąpienie z powództwem o zmianę alimentów. Gdy uczynimy to jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku sądowego – nasze żądanie zostanie oddalone.

Dopuszczalne jest nawet wniesienie pozwu jeden dzień po uprawomocnieniu się rozstrzygnięcia sądowego, wówczas, gdy sądzimy, iż miała miejsce na tyle ważna zmiana stanu faktycznego, według naszego mniemania. Osobną sprawą jest, czy podnoszone przez nas fakty zostaną uwzględnione przez sąd.

Strony, jakie zawarły umowę o świadczenia alimentacyjne mają możność dokonania zmian jej warunków w każdej chwili. Nie potrzebna tu jest ingerencja sądów, czy też innych organów. Zasada swobody umów umożliwia uprawnionemu i zobowiązanemu takie ułożenie elementów stosunku alimentacyjnego, aby każda z osób była zadowolona. Ważne jest to, by istniało porozumienie między stronami, bądź w przypadku braku zgody w niektórych kwestiach – zdolność do wzajemnych ustępstw.

Kompletny brak konsensusu wymusza konieczność skorzystania z drogi sądowej. Wymaga zaznaczenia jeszcze to, że jeżeli umowa o alimenty została zawarta w formie aktu notarialnego (u notariusza), to również zmiany tejże umowy muszą mieć taką samą postać tj. aktu notarialnego. Natomiast umowa zawarta w formie pisemnej zwykłej, powinna mieć zmiany również w tej formie, a nie np. ustnej.


Udział organizacji społecznych ws. o alimenty

Czy w sprawach o alimenty mogę liczyć na pomoc organizacji społecznych?

Naturalnie, że tak.

Zasady występowania

W sprawach o roszczenia alimentacyjne organizacje społeczne mogą wytaczać powództwa na rzecz obywateli. Organizacje takie mogą również wstąpić do postępowania w każdym jego stadium.

Organizacje społeczne, które nie uczestniczą w sprawie, mogą przedstawiać sądowi istotny dla sprawy pogląd wyrażony w uchwale lub oświadczeniu ich należycie umocowanych organów.

Reasumując organizacje społeczne mogą wszcząć postępowanie, przyłączyć się do niego albo też wyrazić swój pogląd nt. sprawy.

Osobę, na rzecz której organizacja wytoczyła powództwo, sąd zawiadamia o tym, doręczając jej odpis pozwu. Osoba ta może wstąpić do sprawy w każdym jej stanie w charakterze powoda i działać obok organizacji społecznej.

Wyrok prawomocny zapadły w sprawie wytoczonej przez organizację ma powagę rzeczy osądzonej pomiędzy stroną, na rzecz której organizacja wytoczyła powództwo, a stroną przeciwną.

Jednakże w sprawach o roszczenia majątkowe prawomocne rozstrzygnięcie sprawy nie pozbawia strony zainteresowanej, która nie brała udziału w sporze, możności dochodzenia swoich roszczeń w całości lub w tej części, w której nie zostały zasądzone.

Organizacja społeczna może zaskarżyć każde orzeczenie sądowe, od którego służy środek odwoławczy.  Organizacja jest zwolniona od ponoszenia kosztów postępowania sądowego. Toteż koszty końcowe procesu nie mogą być zasądzone od organizacji społecznej, bądź na jej rzecz.

Wykaz organizacji:

Organizacjami społecznymi, które mogą wytaczać powództwa na rzecz obywateli lub wstępować do toczącego się postępowania –  w sprawach o roszczenia alimentacyjne są organizacje, których zadanie statutowe nie polega na prowadzeniu dziełalności gospodarczej.

Mogą to być w szczególności:

1) organizacje, do których zadań statutowych należy udzielanie pomocy rodzinie lub określonym jej członkom,

2) organizacje działające w zakresie obrony praw człowieka,

3) organizacje zrzeszające emerytów, rencistów i inwalidów,

4) organizacje zrzeszające kombatantów i osoby represjonowane,

5) organizacje zrzeszające osoby niepełnosprawne oraz organizacje zajmujące się udzielaniem pomocy tym osobom,

6) związki zawodowe,

7) organizacje zrzeszające rolników.

Powyższe wyliczenie nie ma charakteru zamkniętego, a jedynie przykładowy. Zatem uprawnionymi są jeszcze inne organizacje społeczne, byleby ich zadanie statutowe nie polegało na bezpośrednim prowadzeniu działalności gospodarczej.


Wiek dziecka a wysokość alimentów

Rozważmy teraz sobie problem wpływu wieku dziecka na rozmiar świadczeń alimentacyjnych. Raz zasądzone alimenty na rzecz dziecka, z upływem czasu – mogą stać się nieadekwatne do jego rzeczywistych potrzeb. Dziecko stale się rozwija fizycznie i umysłowo, a wraz z tymże rozwojem potrzeby dziecka nieustannie rosną.

Rodzice często z niewiedzy o takiej możliwości lub niechęci – nie występują do sądu z żądaniem podwyższenia alimentów dla dziecka, czy też nie zmieniają wcześniej zawartej umowy alimentacyjnej w tym przedmiocie. Te zaniechania rodziców w końcowym efekcie dotykają dziecko, które przecież niczemu nie zawiniło.

Powoduje to, iż dziecko nie zawsze jest w stanie zaspokoić swe usprawiedliwione potrzeby, odpowiednie do jego wieku i uzdolnień. Należy wyartykułować, że sam wzrost wieku dziecka nie powoduje automatycznie zasadności roszczenia, co do zwiększenia zakresu świadczeń alimentacyjnych. Mianowicie to potrzeby dziecka, jakie rosną wraz z wiekiem decydują o konieczności podwyższenia alimentów – tak aby wszystkie potrzeby uprawnionego zostały zaspokojone. Oczywiście chodzi o „potrzeby usprawiedliwione”.

Można by spróbować wyróżnić pewne etapy w rozwoju dziecka, w szczególności w systemie kształcenia, które mogą powodować zwiększenie się potrzeb dziecka, a tym samym skłonić rodziców do ubiegania się o wyższe alimenty. Np. pójście dziecka do szkoły podstawowej, rozpoczęcie nauki w gimnazjum, podjęcie edukacji w szkole średniej, rozpoczęcie studiów lub kształcenia w szkole policealnej, uczęszczanie w dodatkowych kursach specjalistycznych.

Rodzic występując z powództwem o podwyższenie alimentów obowiązany jest wykazać przed sądem, że żądanie wyższych alimentów zasługuje na uwzględnienie. Trzeba udowodnić fakt wzrostu potrzeb dziecka oraz zakres tegoż wzrostu.


Alimenty na rzecz dzieci – porady prawne

Adwokat dr Michał Jackowski w krótkiej rozmowie wyjaśnia podstawowe zasady ustalania wysokości alimentów na rzecz dzieci. Zwraca uwagę na interesujące narzędzie – obiektywny arkusz kalkulacyjny służący wyliczaniu kosztów utrzymania dziecka.

Mecenas Jackowski jest partnerem w Adwokackiej Spółce Partnerskiej Grzybkowski & Guzek w Poznaniu. Materiał został przygotowany w ramach działalności pro bono Kancelarii.

Źródło: http://www.youtube.com/


Udostępnienie mieszkania jako forma wykonania obowiązku alimentacyjnego

Prawo dopuszcza każdą postać świadczeń alimentacyjnych. Jedynym warunkiem jest to, aby odpowiadały one potrzebom uprawnionego oraz by nie były zbyt uciążliwe dla zobowiązanego.

Wykonanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania. Mieszkanie nie koniecznie musi być własnością zobowiązanego. Wystarczy, że posiada do niego jakikolwiek tytuł prawny np. umowa najmu.

Jeżeli istnieje kilku zobowiązanych do alimentacji, a jeden z nich dostarczył uprawnionemu mieszkanie, to wówczas pozostali powinni w odpowiednim stopniu przyczynić się do utrzymania uprawnionego.

Mieszkanie jako forma alimentacji, będzie wypełniać obowiązek alimentacyjny jednej osoby (zobowiązanego) w całości, tzn. że nie musi świadczyć nic więcej albo w określonej części. W tym ostatnim wypadku na zobowiązanego mogą zostać nałożone również inne obowiązki np. świadczenie pieniężne. W każdym razie zadecyduje konkretny stan faktyczny.

Osoba zobowiązana nie ma przymusu oddawania do korzystania całego mieszkania. Udostępnienie jednego pokoju z dostępem do kuchni i łazienki, czyni zadość temu obowiązkowi.